RIEC Limburg

Menu
Linkedin Youtube Envelope

Vastgoedcriminaliteit

Home / Fototentoonstelling ‘Ondermijning in beeld’ / Vastgoedcriminaliteit

Leestijd: 5 minuten

Vastgoedcriminaliteit speelt zich vaak af in de schaduw van legitieme transacties. Dit gebeurt in verschillende vormen, zoals malafide exploitatie en speculatie. Malafide exploitatie omvat activiteiten zoals illegale bewoning, hennepteelt in woningen, en drugslaboratoria in bedrijfspanden. Malafide speculatie omvat illegale activiteiten rondom vastgoedtransacties. Hier zijn vaak kwetsbare personen bij betrokken. Deze praktijken ondermijnen de veiligheid in buurten en veroorzaken grote schade, zowel financieel als sociaal. 

Een onzichtbare dreiging voor onze buurten

Vastgoedcriminaliteit gebeurt vaak buiten het zicht en mengt zich met gewone koop- en huurtransacties. Het kent verschillende vormen, zoals misbruik van woningen en panden en illegale activiteiten rondom vastgoedhandel. Zo ook in Limburg.

Bij misbruik van vastgoed worden panden gebruikt voor zaken als illegale bewoning, hennepkwekerijen of drugslabs in bedrijfspanden. Hier zijn vaak kwetsbare personen bij betrokken, zoals mensen die door criminelen onder druk worden gezet om hun woning beschikbaar te stellen of onder slechte omstandigheden moeten verblijven. Dit brengt niet alleen risico’s voor de betrokkenen met zich mee, maar ook voor de buurt, die te maken krijgt met overlast en onveilige situaties.

Daarnaast wordt vastgoed gebruikt voor malafide speculatie, waarbij illegale activiteiten rondom de transacties plaatsvinden. Dit betekent dat criminelen panden kopen en verkopen om financiële of juridische regels te omzeilen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om witwassen, belastingontduiking of fraude. Om hun identiteit te verhullen, maken criminelen vaak gebruik van stromannen of katvangers. Dit zijn mensen die zich als eigenaar van een pand laten registreren, terwijl de feitelijke beschikkingsbevoegdheid bij de crimineel ligt. Soms doen zij dit uit eigenbelang, maar worden soms ook onder druk gezet of misleid. Criminelen zetten ook complexe buitenlandse constructies op om hun betrokkenheid te verbergen. Ze verkopen de panden vervolgens met winst, bijvoorbeeld om illegaal verkregen geld legaal te laten lijken.

Een groot probleem is het gebrek aan transparantie in de vastgoedmarkt. Door de ondoorzichtige prijs- en waardevorming is het lastig om verdachte transacties te herkennen. Dit maakt vastgoed aantrekkelijk voor criminelen, omdat misstanden vaak pas laat of helemaal niet aan het licht komen. Deze verborgen criminaliteit heeft grote gevolgen. Buurten met veel leegstand, spookbewoning (een spookwoning is een woning waar niemand ingeschreven staat, maar waar wel iemand verblijft of activiteiten verricht) of criminele activiteiten verliezen hun aantrekkelijkheid. Dit duwt legitieme huurders en kopers uit de markt en kan leiden tot sociale ontwrichting. Door alert te zijn op verdachte situaties en deze te melden, kunnen we samen bijdragen aan een veiligere woonomgeving.

Wat is vastgoedcriminaliteit?

Vastgoedcriminaliteit is een vorm van georganiseerde misdaad waarbij criminelen de vastgoedmarkt misbruiken voor illegale activiteiten. Dit kan gaan om het verhuren van panden voor hennepkwekerijen, drugslabs of andere criminele praktijken, maar ook om fraude en witwassen, waarbij vastgoed wordt gebruikt om illegaal verkregen geld ‘schoon’ te maken.

Hoewel deze praktijken vaak verborgen blijven achter gesloten deuren, zijn de gevolgen groot. Ze ondermijnen de rechtsorde, veroorzaken economische schade en maken buurten onveiliger. Criminele netwerken krijgen meer invloed, eerlijke kopers en huurders worden buitengesloten en de leefbaarheid van wijken verslechtert. Door vastgoedcriminaliteit beter te herkennen en aan te pakken, kunnen we bijdragen aan een veiligere samenleving. 

Wat is ondermijning?

Er is sprake van ondermijning als criminelen voor illegale activiteiten gebruikmaken van legale diensten en bedrijven. De onder- en bovenwereld lopen dan door elkaar heen. Criminelen zetten bijvoorbeeld een bedrijf op als dekmantel voor het witwassen van geld of gebruiken een sociale huurwoning voor de productie van drugs. Ondermijning kan leiden tot ernstige maatschappelijke problemen zoals corruptie, fraude en een verminderd gevoel van veiligheid. Het komt overal voor.

Waar kunt u op letten?
  • Geen zichtbare bewoners of minimale inrichting. Een pand dat nooit bewoond lijkt te zijn, nauwelijks is ingericht of zelfs tekenen van verpaupering vertoont. Er kan niemand ingeschreven staan, of juist opvallend veel mensen op 1 adres.
  • Sterke geur. Ongewone geuren, zoals de scherpe geur van hennep of chemische stoffen, die kunnen wijzen op drugsteelt of -productie.
  •  Onregelmatige activiteiten en/of veel aanloop. Mensen die op vreemde tijdstippen komen en gaan en/of een pand waar opvallend veel mensen langskomen, zonder dat duidelijk is waarom. Dit kan duiden op criminele activiteiten.
  • Afgeplakte ramen en afgeschermde panden. Een gebrek aan zicht naar binnen, bijvoorbeeld door afgeplakte ramen of afgeschermde deuren, wat kan wijzen op illegale activiteiten.
  • Overlast en ongebruikelijke situaties in de buurt. Buurten waar plotseling veel leegstand, spookbewoning of overlast ontstaat, kunnen te maken hebben met vastgoedcriminaliteit. Dit kan zich uiten in onverklaarbare activiteit rondom panden, onveilige situaties of een negatieve invloed op de leefbaarheid in de wijk.
  • Verdacht aankoopgedrag. Panden die snel van eigenaar wisselen, tegen opvallend lage of juist hoge prijzen. Soms worden in korte tijd meerdere panden opgekocht, vaak van kwetsbare mensen die onder druk worden gezet. Dit kan een teken zijn van witwaspraktijken of criminele speculatie.
Ziet u iets verdachts? Meld het!

Crimineel geld? Niet in onze buurt! Vastgoed wordt steeds vaker gebruikt om crimineel geld wit te wassen. Dit ondermijnt onze veiligheid en economie. Herkent u 1 of meerdere signalen van vastgoedcriminaliteit? Kom dan in actie en meld dit bij de politie of uw gemeente. Liever anoniem? Dit kan via Meld Misdaad Anoniem.

Politie

  • 112 (noodsituatie)
  •  0900 8844

Meld Misdaad Anoniem

Meer informatie?

Neem voor meer informatie of vragen over het onderwerp contact op met uw gemeente.

Bronnen

Colofon

De expositie ‘Ondermijning in beeld’ is samengesteld door studenten van de opleiding Integrale Veiligheidskunde van NHL Stenden Hogeschool, in opdracht van de provincie Fryslân en het RIEC Noord-Nederland.

Fotografie: © Leo Postma